Na Śląsku ponownie w tym roku pojawiły się złote algi. Ich występowanie zostało potwierdzone w zbiorniku Dzierżno Duże. Bezpośrednim skutkiem zakwitu alg okazało się masowe śnięcie ryb. Straż rybacka i sanepid tylko jednego dnia 3 sierpnia zebrały aż 3,5 tony śniętych ryb. Analizy Centralnego Laboratorium Badawczego GIOŚ wykazały obecność 100 mln komórek złotej algi w litrze wody w zbiorniku Dzierżno Duże. To wartości krytyczne.
Czym są złote algi?
Złota alga to potoczna nazwa dla pewnych gatunków alg, a konkretnie dla rodzaju Prymnesium. Mikroorganizmy jednokomórkowe mają owalny kształt, kolor złoty, oliwkowy lub żółto-brązowy. Są trudne do zidentyfikowania, a o ich obecności dowiadujemy się zwykle dopiero wówczas, gdy dojdzie do ich zakwitu. Wtedy woda przybiera złoty odcień.
Chociaż nazwa sugeruje coś pięknego i błyszczącego, w rzeczywistości jest to organizm, który może stanowić poważne zagrożenie dla ekosystemów wodnych.
Polecany artykuł:
Jak ograniczyć pojawienie się złotej algi?
Wojewoda wydał zakaz korzystania z wód zbiornika Dzierżno Duże oraz sekcji IV Kanału Gliwickiego (od śluzy Dzierżno do śluzy Rudziniec). Zakaz obowiązuje do 19 sierpnia 2024 r. i obejmuje w szczególności spożywanie wody, wchodzenie do wody, kąpiele, połów i spożywanie ryb, pojenie zwierząt gospodarskich i domowych, używanie wody do celów gospodarczych, w tym podlewanie, a także uprawianie sportów wodnych i turystyki. Już w weekend zamontowano tablice informujące o występowaniu złotych alg. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się Prymnesium parvum, pomiędzy Jeziorem Dzierżno Duże, a Kanałem Gliwickim ustawiane są zapory z worków ze słomą jęczmienną, która absorbuje algi.
Zakazy są o tyle istotne, bo woda z Kanału Gliwickiego wpływa wprost do Odry. W ubiegłym roku złotej algi nie udało się utrzymać, co doprowadziło do katastrofy ekologicznej na Odrze.
Polecany artykuł:
Skąd biorą się złote algi?
Algi generalnie pojawiają się z woda słonych: morzach i oceanach. Skąd wzięły się w jeziorze Dzierżno i Kanale Gliwickim?
Dokładne źródło złotej algi wciąż pozostaje przedmiotem badań i dyskusji wśród naukowców. Chociaż nie ma jednoznacznej odpowiedzi, istnieje kilka czynników, które mogły przyczynić się do jej masowego pojawienia się:
- warunki w stojących wodach kanału sprzyjają rozwojowi tych alg, a następnie mogą zostać one przeniesione do rzeki.
- niskie stany wody, które obserwowano przed i podczas zakwitu alg, mogły stworzyć idealne warunki do rozwoju złotej algi. Woda stała się cieplejsza, a stężenie substancji odżywczych wzrosło.
- wysoka temperatura wody oraz zwiększone zasolenie, które mogło być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak zrzuty przemysłowe czy susza, również sprzyjały rozwojowi złotej algi.
- obecność różnych zanieczyszczeń w wodzie mogła dodatkowo stymulować wzrost alg.
Jak zapobiegać zakwitom algi złotej?
Zapobieganie masowemu rozmnażaniu złotej algi jest jednym z najważniejszych wyzwań współczesnej ochrony środowiska wodnego. Choć nie ma jednego, uniwersalnego rozwiązania, istnieje kilka strategii, które mogą pomóc ograniczyć ryzyko wystąpienia tego zjawiska.
Przede wszystkim chodzi o ograniczenie spływu nawozów sztucznych. Nadmierna ilość związków azotu i fosforu w wodzie sprzyja rozwojowi alg. Dlatego ważne jest racjonalne gospodarowanie nawozami i ograniczenie ich spływu do wód.
Ważnym punktem jest także czyszczenie ścieków. Efektywne oczyszczanie ścieków komunalnych i przemysłowych pozwala na usunięcie z nich substancji odżywczych, które mogą przyczyniać się do eutrofizacji wód.
Wreszcie niezbędnym warunkiem powstrzymania złotej algi jest kontrolowanie zrzutów ścieków przemysłowych. Regularna kontrola i ograniczenie zrzutów substancji toksycznych do wód jest niezbędne dla ochrony ekosystemów wodnych.