Dlaczego na pogrzebie nie wolno palić zniczy? Najciekawsze przesądy związane z pogrzebem

2024-09-09 8:25

Dlaczego pogrzebie nie pali się zniczy? Jak długo nie można ruszać rzeczy zmarłego? W jakie rzeczy go ubrać? To tylko niektóre z przesądów pogrzebowych w Polsce, głęboko zakorzenionych w kulturze. Niektóre przetrwały do dziś, szczególnie w mniejszych miejscowościach i na wsi. Przestrzeganie przesądów pogrzebowych nie wiąże się już z wiarą w nadprzyrodzone skutki. Wielu osobom, szczególnie ze starszego pokolenia, zwyczaje te pomagają radzić sobie z żałobą. Oto lista najciekawszych przesądów pogrzebowych w Polsce.

Jakie przesądy są związane z pogrzebem?

i

Autor: Getty Images

Spis treści

  1. Przenoszenie przez próg nogami do przodu
  2. Zakrywanie luster w domu zmarłego
  3. Otwarta trumna
  4. Zakaz zamiatania podłogi 
  5. Ubieranie zmarłego w nowe rzeczy
  6. Otwieranie okien podczas pogrzebu
  7. Zakaz fotografowania pogrzebu
  8. Zakaz palenia zniczy w trakcie pogrzebu
  9. Powrót z cmentarza inną drogą
  10. Płakanie po zmarłym
  11. Pogrzeb przed niedzielą
  12. Postępowanie z rzeczami zmarłego
  13. Budzenie, gdy ktoś umiera
  14. Zawiązywanie nici na krawędziach obicia trumny
  15. Zakaz uczestnictwa ciężarnych kobiet w pogrzebie
  16. Zapadnięcie się trumny

Przenoszenie przez próg nogami do przodu

Według tego przesądu zmarłego należy przenosić przez próg nogami do przodu, przez co nie będzie mógł obejrzeć się za siebie, dzięki czemu jego dusza będzie mogła bez przeszkód opuścić dom. Podczas wynoszenia powinno się trzy razy stuknąć trumną o próg na pożegnanie. 

Zakrywanie luster w domu zmarłego

Innym powszechnym przesądem jest zakrywanie luster w domu zmarłego. Chroni to duszę przed uniemożliwiającym jej przejście do zaświatów uwięzieniem w lustrze. 

Otwarta trumna

W polskiej tradycji istnieje również przesąd mówiący, że nie należy zostawiać otwartej trumny na noc przed pogrzebem. Wierzy się, że mogłoby to przyciągnąć złe duchy i spowodować, że dusza zmarłego będzie błąkać się po świecie żywych. 

Zakaz zamiatania podłogi 

W domu, w którym znajdują się zwłoki, nie wolno zamiatać podłogi, gdyż można przez przypadek wymieść na cmentarz innych domowników. W niektórych regionach Polski ten przesąd jest wciąż żywy.

Ubieranie zmarłego w nowe rzeczy

Kolejnym ciekawym przesądem jest przekonanie, że zmarłego powinno się ubierać wyłącznie w nowe rzeczy, ponieważ dusza mogłaby się uczepić ubrania, które nosił za życia i pozostać przez to w świecie żywych.

Otwieranie okien podczas pogrzebu

W polskiej tradycji istnieje również przesąd, według którego w trakcie pogrzebu powinno się pozostawić w domu otworzone drzwi i okna, żeby dusza mogła go swobodnie go opuścić i przejść do zaświatów. 

Zakaz fotografowania pogrzebu

Istnieje również przesąd mówiący, że nie powinno się robić zdjęć podczas pogrzebu, ponieważ może to zatrzymać duszę zmarłego w świecie żywych i przynieść pecha sfotografowanym osobom.

Zakaz palenia zniczy w trakcie pogrzebu

Według ludowych wierzeń nie powinno się zapalać zniczy w dniu ceremonii pogrzebowej, gdyż mogłoby to przynieść nieszczęście rodzinie zmarłego, a nawet sprawić, że jeden z członków rodziny umrze w ciągu roku. Znicze powinno zapalać się najwcześniej po upływie 6 tygodni od daty pogrzebu.

Powrót z cmentarza inną drogą

W niektórych regionach Polski panował przesąd mówiący, że nie należy wracać z cmentarza do domu tą samą drogą, którą jechało się na pogrzeb. Powrót inną drogą pomaga zmylić i zgubić śmierć, podążającą za żywymi. 

Płakanie po zmarłym

Nie powinno się zbytnio płakać po zmarłym. Wierzono, że zbyt wiele łez mogłoby utopić duszę zmarłego lub sprawić, że będzie mokra i nieszczęśliwa w zaświatach. To bardzo pożyteczny przesąd, zachęcający do zachowania umiaru w żałobie i skupienia się na celebrowaniu życia.

Pogrzeb przed niedzielą

Popularny przesąd dotyczący pogrzebów głosi, że ciało osoby zmarłej nie powinno pozostawać niepochowane przez niedzielę. Nieprzestrzeganie tej zasady może skutkować kolejnym zgonem w rodzinie. Według podobnego przesądu zwłoki nie powinny czekać na pogrzeb dłużej niż trzy dni, w przeciwnym razie mogłoby to sprowadzić nieszczęście na innych członków rodziny.

Postępowanie z rzeczami zmarłego

Jeden z najbardziej znanych polskich przesądów pogrzebowych związany z jest przedmiotami należącymi do zmarłej osoby. Wierzy się, że nie powinno się rozdawać ani wyrzucać rzeczy zmarłego przez 6 tygodni po pogrzebie, ponieważ jego dusza potrzebuje czasu, żeby w pełni opuścić świat żywych. Należy jej przez ten czas umożliwić korzystanie z przedmiotów, które były dla niej ważne.

Budzenie, gdy ktoś umiera

Wierzono, że w czasie umierania dusza zmarłego mogłaby pociągnąć za sobą dusze śpiących osób. Budzono więc wszystkich sąsiadów, żeby uniknąć tego ryzyka.

Zawiązywanie nici na krawędziach obicia trumny

Powszechnym zwyczajem, który przetrwał w niektórych regionach Polski do dziś, było zawiązywanie nici na krawędziach obicia trumny na wypadek, gdyby dusza zmarłego chciała z niej uciec.

Zakaz uczestnictwa ciężarnych kobiet w pogrzebie

Według tego przesądu kobieta w ciąży nie powinna brać udziału w pogrzebach, ponieważ mogłoby to sprowadzić nieszczęście i spowodować, że kobieta poroni lub urodzi blade i chorowite dziecko. Obawiano się również, że dziecko odziedziczy negatywne cechy zmarłego.

Zapadnięcie się trumny

Całkiem do niedawna powszechnie wierzono, że jeśli trumna zapadnie się podczas pogrzebu, to wkrótce pochowany zostanie kolejny zmarły z tego samego domu.