Ze względu na złożoność symboli Apokalipsa ma wiele interpretacji
Przepowiednia św. Jana jest trudna do interpretacji, ponieważ wizjoner opisał ją w sposób zawiły i czasem nieprecyzyjny. Wprawdzie część symboli zawartych w wizji klarownie tłumaczy Biblia, jednak w Apokalipsie św. Jan często przemawia obcymi, niezrozumiałymi, a czasami nad wyraz fantastycznymi motywami, które nie mają swoich odpowiedników ani w Biblii ani w kulturze. Najwięcej niejasności co do interpretacji całości przekazu budzi postać Antychrysta, przez wielu odczytywana inaczej. Oto niektóre z interpretacji Apokalipsy.
Jak Apokalipsę interpretowali pierwsi chrześcijanie?
Pierwsze interpretacje Apokalipsy krążą wokół cesarza Nerona. Ponieważ Apokalipsa została napisała za czasów panowania Nerona i to prawdopodobnie on zesłał św. Jana na wsypę Patmos to właśnie w bezwzględnym władcy pierwsi chrześcijanie dopatrywali się Antychrysta. Część badaczy uważa też, że w taką interpretację wizji wierzył również sam św. Jan.
Jakie interpretacje przeważają wśród historyków?
Istnieje szereg teorii doszukujących się w objawieniu św. Jana historycznych konotacji między użytymi symbolami a wydarzeniami i zjawiskami historycznymi. Najpopularniejsza z tej grupy interpretacja Apokalipsy głosi, że pod postacią Bestii z dziesięcioma rogami kryje się Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Zwolennicy tej torii w słowach wypowiedzianych przez wizjonera: „Bestia, to królestwo, które będzie na Ziemi. Wody, które widziałeś to są ludy, i tłumy, i narody, i języki” doszukuje się skojarzeń z rosyjskim mocarstwem, w skład, którego przecież wchodziły wielojęzyczne narody.
Apokalipsa to zaszyfrowany kod?
Wielu badaczy Apokalipsy sugeruje, że przekaz św. Jana jest zaszyfrowanym kodem, którego nie sposób odgadnąć przez zwykłe czytanie tekstu. Zwolennicy tego podejścia uważają, że Apokalipsa zawiera odpowiedź na nurtujące ludzkość od dawna pytanie dotyczące daty końca świata. Wielu badaczy zdaje sobie sprawę, że aby rozszyfrować ukryty kod, Apokalipsę należy traktować jak anagram a wszystkie wersy, słowa i symbole czytać „pomiędzy wierszami”. O zaszyfrowanym przekazie informacji przekonywał też Czesław Miłosz, który 20 lat studiował i tłumaczył Biblię, w tym również Apokalipsę św. Jana.
Wpływ Apokalipsy na współczesną kulturę
Współczesna kultura masowa często odwołuje się do symboliki i narracji Apokalipsy św. Jana, czerpiąc z niej inspirację dla szerokiego spektrum utworów literackich, filmowych oraz gier komputerowych. Dzieła takie jak książka „Droga” Cormaca McCarthy'ego, serial telewizyjny „The Walking Dead” czy seria gier „Fallout” wykorzystują motywy końca świata, zagłady i ostatecznego rozliczenia ludzkości. Te odniesienia nie tylko wzbogacają fabuły, lecz także pozwalają na eksplorację ludzkich lęków i obaw związanych z przyszłością. Oprócz tego, współczesne ruchy religijne oraz grupy o charakterze apokaliptycznym często odwołują się do zapisów w Apokalipsie, traktując je jako wskazówki dotyczące nadchodzących wydarzeń. To zjawisko podkreśla trwający wpływ tej tajemniczej księgi na mentalność i twórczość ludzką, nawet w dzisiejszym zglobalizowanym i technologicznie zaawansowanym świecie.
