Zlodowacenia przerywane chwilowymi ociepleniami klimatu nękały ten teren kilkanaście razy, by wreszcie, 12 tys. lat temu, ustąpić na dobre. Turystyczne szlaki lądowe parku mają łączną długość 190 km. Głęboko pod Wigierskim Parkiem Narodowym tkwią pokłady skał powstałych na dnie pradawnego morza, które ustąpiło z terenów Suwalszczyzny dopiero w trzeciorzędzie, pozostawiając grubą warstwę osadów. Wapienie i pokłady kredy piszącej zostały pogrzebane pod żwirem i piaskiem naniesionym ze Skandynawii przez lodowiec.
Wigierski Park Narodowy: największe atrakcje
Największa atrakcja Wigierskiego Parku Narodowego , piękne jeziora, zaczęły powstawać przed 14 tysiącami lat. Proces ten gwałtownie przyspieszył 12 tysięcy lat temu, kiedy ruszyło gwałtowne topnienie wielkich brył lodu. Powstały wtedy Prawigry, czyli łańcuch połączonych, wypełnionych wodą mis tworzący jedno ogromne długie jezioro o powierzchni około 3 tysięcy hektarów. Dzisiaj pozostałością Prawigier jest grupa 14 oddzielnych jeziorek i jezior. Ich łączna powierzchnia to 2,5 tys. hektarów. Największe (17 km długości), najgłębsze (73 m głębokości) i najładniejsze jest jezioro Wigry, jedno z 42 naturalnych zbiorników wodnych parku. O urodzie Wigier, mających kształt litery „S”, decydują przybrzeżne płycizny, aż 18 wysp i małe zatoczki. Linia brzegowa jeziora wije się wzdłuż ciemnozielonych i szmaragdowych borów, którym piękny odcień nadają świerki. Tajemniczy biały osad, którym pokryte są rośliny wodne rosnące nad Wigrami, to węglan wapnia wytrącający się podczas fotosyntezy. Przy dnie Wigier żyje skorupiak obunóg będący reliktem epoki lodowcowej.
Wigierski Park Narodowy: największa rzeka
Czarna Hańcza, największa rzeka Parku, wlewa do Wigier ponad 80 m3 wody na minutę. Wody parku to także strumienie, stawy i szerokie rozlewiska. W zaroślach i szuwarach kryją się gniazda kaczek krzyżówek i łysek, czernic, głowienek i perkozów. Pod taflami głębszych jeziornych wód falują podwodne łąki rdestnic i rogatka. W wodach parku żyją 32 gatunki ryb. Sielawy i sieje trzymają się jezior najgłębszych i największych, ryby karpiowate nie gardzą nawet sucharami. Suchary to miejscowa osobliwość wodna: małe oczka otoczone pierścieniem mchów i bagna zwyczajnego. Rośliny rosnące nad sucharami tworzą czasem pływające kożuchy przypominające małe wysepki. W parku rządzą bobry. Na dłużej zatrzymując wodę w miejscu, mimowolne stają się ogrodnikami zachęcającymi do wzrostu określone gatunki roślin i tępiącymi inne. Przez stwarzanie warunków dla zwierząt lubiących wodę, takich jak wydry, bobry decydują też o składzie miejscowej fauny.
