Polska wakacyjna: Karkonoski Park Narodowy

2024-05-28 21:48

Karkonosze nie są górami wysokimi. Jedyny szczyt wznoszący się na wysokość ponad 1600 m to twardziel Śnieżki. Twardziel, czyli wzgórze zbudowane ze skał twardszych niż otoczenie. Dawne lokalne zlodowacenie sprawiło, że w Karkonoszach są krajobrazy typowo wysokogórskie

Polska wakacyjna: Karkonoski Park Narodowy

i

Autor: Getty Images

Rzeki i potoki Karkonoszy skracają sobie drogę dużymi spadkami. Wody Wodospadu Kamieńczyka, jednego z najwyższych wodospadów w Polsce, spadają trzema kaskadami z wysokości 10 – piętrowego wieżowca. Kontrastują ze sobą płaskie obszary na grzbietach, jak np. Równia pod Śnieżką, i fantastyczne kształty około stu granitowych skałek. W niektórych tkwią zagłębienia zwane misami ofiarnymi. Nie jest to pozostałość religijnych praktyk, ale naturalne twory o regularnych zarysach, mające średnicę i głębokość do pół metra. Zwykły efekt wietrzenia, podobnie jak gołoborza leżące na zboczach Śnieżki i Wielkiego Szyszaka. Tutejsze potoki są dwukrotnie od tatrzańskich bogatsze w gatunki ryb. Obok dwóch gatunków pstrąga żyje tu głowacz białopłetwy i strzebla potokowa. Stojące wody Wielkiego i Małego Stawu kryją ciekawostki przyrodnicze. Poryblin jeziorny, rzadki paprotnik nie rosnący w Europie już nigdzie dalej na południe, gatunek wirka będący reliktem epoki lodowcowej i pstrąga potokowego, rybę, która w Małym Stawie osiąga swój górny pułap występowania: ponad 1100 m n.p.m.Sporo zamieszania ma miejsce w pozornie jednostajnym piętrze roślinnym kosodrzewiny, której krzewy o elastycznych, niełamliwych gałęziach wyglądają inaczej w zależności od pułapu. Podczas gdy przy górnej granicy lasu kosówka dorasta nawet do 5 m, wyżej ściele się kilkanaście cm nad ziemią. W czasie kwitnienia jastrzębca alpejskiego, grzbiety Karkonoszy przypominają zielone dywany w żółty rzucik. W skład muraw halnych wchodzi głównie sit skucina, roślina późnym latem zmieniająca barwę z zielonej na rudą. Karkonoskie kotły, powstałe na skutek rozpadania się skał pod wpływem zamarzającej i rozmarzającej wody lodowca, pełne są przyrodniczych skarbów. Kryje się tu przed zimnymi wiatrami mnóstwo pięknie kwitnących i pachnących ziół i krzewów liściastych. Podobnych, lub wręcz tych samych gatunków, które można spotkać w tundrze. Najwcześniej spośród wszystkich roślin ozdabia kotły sasanka alpejska, zakwitająca po zimie zanim inne rośliny zdążą wypuścić liście. Na ścianach Małego Śnieżnego Kotła żyje przyrodniczy rarytas – ślimak poczwarówka arktyczna. Najbogatszym w rośliny miejscem w Karkonoszach jest żyła bazaltowa, czarny jęzor zastygłej magmy, w najszerszym miejscu mający 18 m. Rosną na nim trzy niezwykle rzadkie odmiany skalnic: śnieżna, mchowata i bazaltowa. Tutejsze torfowiska są najwyżej położonymi w Europie. Rosną w nich rzadkie gatunki znane z rejonów subarktycznych, np. malina moroszka i turzyca patagońska. Torfowisko pod Smogornią, najstarsze z tutejszych, powstało przed pięcioma tysiącami lat. Miejscowe zwierzęta przystosowały się do ostrego klimatu zwiększając owłosienie ciała, co można zauważyć u jeleni i saren. Jelenie, nie nękane przez nieobecne tu duże drapieżniki, docierają nawet do piętra podalpejskiego, gdzie skubią trawy i porosty. U gadów spotyka się znacznie więcej odmian czarnych, łatwiej pochłaniających ciepło.

Jak dobrze znasz miasta i gminy w Świętokrzyskiem? Sprawdź, co o nich wiesz

Pytanie 1 z 10
W którym powiecie znajduje się Święty Krzyż, jedna z największych turystycznych i historycznych atrakcji w regionie?