Szerszeń azjatycki to drapieżnik z rodziny osowatych będący największym i najbardziej agresywnym przedstawicielem tej rodziny.
Szerszeń azjatycki – co trzeba o nim wiedzieć?
Szerszeń azjatycki jest większy niż europejskie. Długość ciała szerszenia azjatyckiego wynosi od 2,5 cm do 4,5 cm. Ma czarno-pomarańczowe pasy.
Szerszeń azjatycki żywi się osami, pszczołami i modliszkami. Gatunek ten buduje gniazda o średnicy sięgającej jednego metra. Rój szerszeni azjatyckich często liczy nawet kilka tysięcy osobników, podczas gdy roje szerszeni europejskich sięgają raptem kilkuset osobników.
Szerszeń azjatycki lubi budować gniazda w kanałach ściekowych – ze względu na dostęp do wody i pożywienia w postaci innych owadów.
Szerszeń azjatycki występował dotychczas w Azji i wschodniej Rosji, lecz od jakiegoś czasu jego obecność jest odnotowywana w Europie. Przybył tu na statku z chińskimi produktami. Niestety okazało się, że europejskie warunki bardzo mu odpowiadają. Początkowo funkcjonował tylko w niektórych regionach Francji. Gatunek szybko się rozprzestrzenił i zwiększył swoją liczebność. Obecnie występuje we Francji, Portugalii, Hiszpanii i Włoszech. Co raz częściej jest obserwowany w innych krajach Europy. Szerszeń azjatycki nie pojawił się jeszcze w Polsce, ale istnieje takie zagrożenie.
Vespa mandarinia jest poważnym zagrożeniem dla europejskich rojów pszczół. Pszczelarze z obawą obserwują rozprzestrzenianie się tego gatunku, bojąc się katastrofy ekonomicznej. Brytyjczycy opracowali rozbudowaną strategię walki z intruzem, by chronić swoje pasieki.
Użądlenie szerszenia azjatyckiego – co trzeba o nim wiedzieć?
Użądlenie szerszenia azjatyckiego jest bardzo niebezpieczne, zwłaszcza że w większości przypadków atakują w grupie. W wyniku użądleń tego drapieżnika w Japonii rocznie umiera ok. 40 osób. W większości przypadków wynika to z reakcji alergicznej na jad owada. Również zdrowy człowiek może jednak umrzeć od ukąszeń szerszenia azjatyckiego. Wiele osób porównuje ukąszenie tego owada do uczucia wbijania gorącego gwoździa. Neurotoksyna zawarta w jadzie szerszenia azjatyckiego to mandarotoksyna.
W przypadku ukąszenia przez szerszenia azjatyckiego na miejsce użądlenia trzeba przyłożyć zimny okład i jak najszybciej udać się do szpitala.
Szerszenie azjatyckie nie stanowią wyłącznie zagrożenia dla zdrowia ludzi i pszczół, ale również dla ekosystemów, w które są wprowadzane w sposób inwazyjny. Przykładowo, wprowadzenie Vespa mandarinia do nowych środowisk może prowadzić do zakłócenia lokalnych łańcuchów pokarmowych, co wpływa negatywnie na bioróżnorodność. Naturalnych wrogów szerszeni azjatyckich jest niewiele, co umożliwia im szybkie rozprzestrzenianie się i dominację w nowych miejscach. W odpowiedzi na to zagrożenie, niektóre wymagane środki kontroli obejmują ustawianie pułapek, monitorowanie ruchów owadów za pomocą technologii GPS oraz edukację społeczeństwa na temat identyfikacji i zgłaszania gniazd. Wdrażanie takich działań prewencyjnych może pomóc w zmniejszeniu ryzyka dalszego inwazyjnego rozprzestrzeniania się tego agresywnego gatunku.