Fikus benjamina to roślina pochodząca z subtropikalnych rejonów Azji, Australii i Wysp Salomona. W swoich naturalnych warunkach jest dużym, okazałym i dość inwazyjnym drzewem, dorastającym do 30 m wysokości. Należy o tym pamiętać, planując zakup tej rośliny, gdyż w warunkach domowych może z czasem również osiągać znaczne rozmiary, więc należy zaplanować dla niego dość sporo przestrzeni.
Jakich warunków w domu potrzebuje fikus benjamina?
Aby roślina prawidłowo rosła i cieszyła nasze oczy swoim wyglądem, należy zapewnić jej odpowiednie warunki. Benjamin najlepiej rośnie w żyznym i przepuszczalnym podłożu. Do jego uprawy możemy wykorzystać dostępne na rynku podłoża dla roślin zielonych. Planując kącik dla tej rośliny należy wybrać miejsce dobrze oświetlone, ale nie narażone na ostre promienie słoneczne, gdyż pod ich wpływem liście benjamina mogą doznawać uszkodzeń (dotyczy to zwłaszcza delikatniejszych liści odmian pstrych). Najlepsze będzie bezpośrednie sąsiedztwo okna wychodzącego na wschód lub północny zachód. Jeśli w pomieszczeniu jest okno wychodzące na południe lub południowy zachód - roślinę należy ustawić w głębi pomieszczenia.
Ze względu na swe subtropikalne pochodzenie, fikus benjamina jest rośliną ciepłolubną i należy mu zapewnić temperaturę nie niższą niż 13°C zimą i nie wyższą niż 24°C latem. Roślina ta nie znosi też przeciągów oraz przestawiania. Na wszystkie te stresy może reagować gwałtownym zrzucaniem liści.
Woda dla benjamina
Fikusy nie lubią nadmiaru wody, na co reagują żółknięciem i zrzucaniem liści oraz infekcjami grzybowymi. Pilnujmy zatem, aby ich nie zalewać i nie pozostawiajmy nadmiaru wody na podstawce. Rośliny podlewamy dopiero wówczas, gdy wierzchnia warstwa podłoża przeschnie, zazwyczaj nie częściej niż 2 razy w tygodniu. Zimą podlewanie ograniczamy.
Fikus benjamina ma skórzaste, dość sztywne liście, dzięki czemu jest dość odporny na niedobór wody, również w powietrzu, jednak roślina będzie nam wdzięczna za zraszanie powierzchni liści, szczególnie zima, podczas okresu grzewczego, kiedy to suche powietrze w mieszkaniach jest szczególnie dokuczliwe dla roślin. Zamiast zraszania można w tym okresie wyłożyć podstawkę kamykami, żwirem lub keramzytem i wypełnić wodą, ale należy pamiętać, aby korzenie rośliny i dno doniczki nie dotykały lustra wody. Zapewni to naszej roślinie doskonałe warunki do rozwoju, a i nam poprawi samopoczucie poprzez podniesienie wilgotności powietrza.
Dokarmianie wskazane
Ze względu na dość silny wzrost, benjamin będzie nam wdzięczny za regularne nawożenie. W tym celu możemy wykorzystać dostępne na rynku nawozy dla roślin zielonych lub uniwersalne nawozy organiczne na bazie biohumusu. W zależności od rodzaju nawozu, jego dawki dobieramy zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu i stosujemy mniej więcej raz na 2 tygodnie. Zimą należy nawożenie ograniczyć i stosować jedynie okazjonalnie, np. raz na miesiąc lub rzadziej.
Przesadzanie benjamina
Jeśli nasza roślina przestaje mieścić się w doniczce - należy ją przesadzić. Najlepiej zabieg ten wykonywać raz do roku wiosną i za wczasu przygotować sporo większa donicę. Da nam to pewność, że przez kilka kolejnych lat nie będzie konieczności ponownego przesadzenia. Starsze rośliny, które rosną w bardzo dużych donicach, nie wymagają tak częstego przesadzania. Należy jedynie raz na jakiś czas (co 1-2 lata) wymienić wierzchnią warstwę podłoża w donicy, uzupełniając świeżą glebą. Benjaminy mają wyjątkowo ekspansywny system korzeniowy, dlatego jeśli nie zostaną przesadzone w odpowiednim momencie, ich korzenie mogą rozsadzić za ciasną donicę.
Przycinanie bywa konieczne
Jeśli nie mamy zbyt dużo miejsca w mieszkaniu, po kilku latach uprawy benjamina może nadejść taki moment, że przestanie się on mieścić na 'wyznaczonym terenie'. Można wówczas śmiało go przyciąć. Zabieg ten najlepiej wykonać wiosną, kiedy roślina rozpocznie intensywny wzrost po zimowym spoczynku. Powstałe po cięciu rany należy zasypać sproszkowanym węglem drzewnym. Unikniemy w ten sposób silnego wydzielania się soku mlecznego, a jednocześnie zabezpieczymy rany przed chorobotwórczymi patogenami. Pamiętać należy, że starsze okazy fikusów wytwarzają na pniach (szczególnie w ich dolnej części) korzenie powietrzne, których nie należy usuwać.
Rozmnażanie
Jeśli chcemy samodzielnie rozmnożyć naszego benjamina, należy wczesną wiosną wyciąć nieco sadzonek wierzchołkowych (mogą to być te, które wycięliśmy podczas ograniczania jego wzrostu). Świeżo ścięte pędy wytwarzają sok mleczny, który utrudnia ukorzenianie. Aby go usunąć, należy poczekać kilka- kilkanaście minut, aż zaschnie on na końcach, a następnie go delikatnie usunąć. Tak przygotowane sadzonki można ukorzeniać w wodzie lub sadzić bezpośrednio do podłoża, wykorzystując przy tym ukorzeniacz do sadzonek zdrewniałych, w których zanurzamy dolne końcówki pędów tuż przed posadzeniem. W trakcie ukorzeniania benjamin wymaga ciepła i najlepiej wytwarza korzenie w temperaturze około 24°C.
Ochrona przed szkodnikami i chorobami
Fikus benjamina, choć jest rośliną stosunkowo odporną, może być narażony na ataki szkodników oraz choroby. Najczęściej spotykanymi szkodnikami są przędziorki, wciornastki oraz mszyce. Aby zminimalizować ryzyko inwazji szkodników, warto regularnie sprawdzać liście i łodygi rośliny, a także zachować dobrą higienę rośliny, unikając zbyt wilgotnego podłoża. W przypadku pojawienia się szkodników, można zastosować naturalne środki ochrony roślin, takie jak opryski z mydła potasowego, które są skuteczne i jednocześnie bezpieczne dla rośliny. Jeśli chodzi o choroby, najczęstszymi problemami są infekcje grzybowe i bakteryjne, które mogą wystąpić na skutek nadmiernego podlewania lub złej cyrkulacji powietrza. Leczenie polega na poprawie warunków uprawy oraz stosowaniu odpowiednich fungicydów. Regularne przeglądy i dbałość o kondycję rośliny są kluczowe dla utrzymania zdrowego fikusa benjamina.
