Pochodzenie juki
Juka (łac. Yucca), której polska nazwa Krępla jest praktycznie nieznana, pochodzi z Ameryki Południowej oraz Środkowej. Naturalnie rosnącą można także spotkać w Indiach. Dzikie rośliny osiągają wysokość kilkunastu metrów. Znanych jest ponad 30 gatunków z rodzaju Yucca. W domowych zaciszach najczęściej spotykana jest juka gwatemalska (Yucca guatemalensis), zwana także (Yucca elephantipes) wyróżniająca się niewielkimi wymaganiami. Ta roślina doniczkowa osiąga ona do 1,8 m wysokości i 60 cm rozpiętości. Niektóre gatunki dobrze znoszą mrozy, dzięki czemu sprawdzą się jako rośliny ogrodowe o pięknych, wysokich, białych kwiatostanach. W mieszkaniu rośliny z tego rodzaju kwitną bardzo rzadko.
Pielęgnacja juki
Światło: roślina potrzebuje dużo światła, lubi bezpośrednie nasłonecznienie. Jukka osiąga pełnię swej urody, jeśli co najmniej przez trzy godziny dziennie padają na nią promienie słońca. Tylko wówczas rosnące pędy liściowe będą miały bardzo krótkie międzywęźla. Im mniej światła tym odległość między liśćmi na pędzie (międzywęźle) będzie się wydłużać.
Temperatura: w okresie wzrostu – latem- juka dobrze czuje się w temperaturze pokojowej tzn. ok. 24°C, natomiast zimą najlepiej czuje się w temperaturze ok. 15°C. Roślina jest w stanie wytrzymać przez krótki okres czasu w temperaturze sięgającej nawet 5°C.
Podłoże: należy stosować podłoże uniwersalne lub specjalne mieszanki dla palm, juk i dracen.
Podlewanie: roślina lubi wilgoć, dlatego latem należy ją obficie podlewać zwłaszcza jeżeli roślina stoi na zewnątrz np. na balkonie. Zimą należy podlewać tylko tyle aby nie dopuścić do całkowitego przeschnięcia podłoża. Podłoże powinno być zawsze lekko wilgotne. Trzeba uważać aby nie przelać rośliny, gdyż spowoduje to gnicie korzeni i więdnięcie liści. Roślina bardzo lubi wilgotne powietrze i spryskiwanie zwłaszcza podczas upałów.
Nawożenie: zaleca się zasilanie juk nawozem w okresie letnim. Wystarczy nawożenie raz na dwa tygodnie. Najlepiej używać wieloskładnikowych nawozów płynnych do roślin doniczkowych lub nawozów wolno działających. Zimą roślina nie wymaga takich zabiegów.
Rozmnażanie: w lutym lub w marcu wysiewa się nasiona jukki do mieszanki zwykłej ziemi kwiatowej i piasku, a następnie przykrywa się kilku centymetrową warstwą ziemi. Nasionom należy zapewnić wysoką wilgotność, temperaturę ok. 21°C oraz nieco cienia. Kiełkowanie powinno odbyć się w mnożarce i kiedy pojawią się już siewki roślinę przenosimy w jaśniejsze miejsce. Po około trzech miesiącach, gdy roślinki osiągają już wysokość kilku centymetrów, przesadzamy je do doniczki. Gdy nasza Jukka osiągnie już dojrzały wiek i straci swój piękny pokrój, możemy wykorzystać ją w celu uzyskania sadzonki (stary kwiat w trakcie tego zabiegu niestety ulega zniszczeniu) „operację” wykonujemy wiosną. Wyjmujemy Jukkę z doniczki, kładziemy na twardym podłożu i przecinamy piłą na kawałki nie krótsze niż 10 cm – każdy musi mieć co najmniej jedno oczko. Miejsca przecięcia posypujemy hormonalnym preparatem ukorzeniającym i umieszczamy w podłożu, dbając aby końcówki nie dotykały dna doniczki (inaczej korzenie nie będą mogły wykiełkować). Zabieg najlepiej przeprowadzać w wilgotnym, zacienionym i ciepłym miejscu (temperatura ok. 24 – 27°C). Gdy sadzonki ukorzenią się i pojawią się nowe pędy, sadzimy nowe rośliny w oddzielnych donicach.
Choroby i szkodniki: Pomimo tego, że juka jest generalnie rośliną dość odpornej na różne choroby i insekty, bywa czasami narażona na pewne problemy. Najczęściej spotykanym szkodnikiem jest przędziorek, który atakuje szczególnie gdy powietrze jest zbyt suche. Objawia się to obecnością drobnych pajęczynek między liśćmi oraz bladością lub żółknięciem rośliny. Innym powszechnym problemem są mszyce, które mogą kolonizować młode pędy i liście, prowadząc do ich deformacji. W przypadku zauważenia objawów ataku szkodników, warto zastosować odpowiedni środek owadobójczy oraz poprawić warunki hodowli, zwłaszcza wilgotność powietrza. Choroby grzybowe, takie jak gnicie korzeni, mogą wystąpić w wyniku nadmiernego podlewania lub niskiej przepuszczalności podłoża. Ważne jest, aby szybko zareagować, usuwając zainfekowane części rośliny i stosując fungicydy, a także poprawiając drenaż gleby. Prawidłowa pielęgnacja, odpowiednie podlewanie i kontrola warunków środowiskowych są kluczowe dla utrzymania zdrowej jukki.
