Dlaczego marchewka jest pomarańczowa?
Naukowcy badający historię roślin uprawnych twierdzą, że marchew po raz pierwszy uprawiać zaczęto na terenie obecnego Afganistanu. Jadalny korzeń protomarchewki jest biały, taki, jak u pokrewnej rośliny – pietruszki. Rosnące dziko warzywo dzięki selekcji nasion, prowadzonej przez wiele pokoleń rolników, stawało się coraz mniej podobne do dzikiej formy.
Rolnicy wybierali rośliny o grubszym i smaczniejszym korzeniu; na przestrzeni wieków powstały więc, głównie w Azji, coraz to nowe odmiany o korzeniach kremowych, żółtych, fioletowych, czerwonych, wreszcie niemal czarnych. Te barwne warzywa sprowadzone zostały do Europy w XIV stuleciu.
Co ciekawe, wyhodowanie pomarańczowej marchewki ma, nomen omen, korzenie polityczne. W XVI w. holenderscy rolnicy wspierający Williama I Orańskiego i sprawę walki o niepodległość Holandii wyselekcjonowali typ marchewki w kolorze pomarańczowym – barwie dworu orańskiego, a więc w kolorze narodowym. W polskich warunkach odpowiednikiem tego sukcesu byłyby chyba biało – czerwone kartofle.
Pomarańczowe odmiany marchewki zyskały wielką popularność, wypierając stopniowo inne, starsze typy; przyczyną tego sukcesu było pozbawienie marchwi goryczki, typowej dla pierwotnej rośliny. Do XIX stulecia większość z tych starych różnobarwnych odmian stała się co najwyżej endemiczną ciekawostką.
Na fali zainteresowania dawnymi, cennymi odmianami o dużych wartościach zdrowotnych i niebanalnym smaku powraca również zainteresowanie kolorową marchewką. Może warto poeksperymentować z nią we własnym ogrodzie?
Marchewka: tęczowe odmiany, które kupić w Polsce
- Purple Haze F1 – purpurowo-fioletowa od zewnątrz, pomarańczowa w środku. Bardzo efektowna, ale niestety dość wrażliwa na choroby grzybowe i trudna w uprawie, gdyż wymaga poważnej ochrony.
- Deep Purple F1 – purpurowe korzenie z trochę jaśniejszym rdzeniem. Smaczna, zdrowa, ma wysoką zawartość luteiny; korzenie dorodne, ale okres wegetacji wynosi aż 135 dni. Wymaga intensywnej ochrony chemicznej.
- White Satin F1 – odmiana biała, słodka i smaczna. Krótki okres wegetacji wynosi 95 dni.
- Mello Yello F1 – żółtopomarańczowa do intensywnie żółtej. Odmiana bardzo plenna, odporna na choroby.
Polecany artykuł:
