Po co się wapnuje?
Zabieg wapnowania ma podwójne znaczenie w uprawie roślin. Dostarczany do gleby wapń ma znaczący wpływ na właściwy rozwój większości roślin, a jednocześnie bardzo poprawia jakość gleby poprzez polepszenie jej przewiewności, struktury i pojemności wodnej. Wapń w glebie mocno ogranicza także akumulację metali ciężkich przez rośliny.
Kiedy wapnujemy glebę?
Nawozy wapniowe stosuje się, gdy gleba jest zbyt kwaśna (pH poniżej 6), co wpływa niekorzystnie na jakość gleby i możliwość pobierania z niej składników pokarmowych przez rośliny (wyjątkiem są rośliny kwaśnolubne). Ważne jest to w przypadku trawników, które należy wapnować średnio co 2-3 lata. Szczególną tendencję do zakwaszania się mają ubogie, piaszczyste i lekkie gleby, które najczęściej porasta skrzyp – oznaką zbyt kwaśnej gleby. Wapnowanie najlepiej przeprowadzać jesienią (październik, listopad), ponieważ proces przyswajania wapnia przez glebę to powolny proces wymagający sporo wilgoci.
Czym i jak wapnować?
Do wapnowania w ogrodach najlepiej używać łagodnych form nawozów wapniowych, czyli kredy lub dolomitu. Do upraw rolniczych często stosowane jest tzw. wapno palone zawierające szybko działający tlenek wapnia, który jest stosowany na ziemię oraną lub przekopaną. Niestety, ma on także działanie żrące dlatego w ogrodzie może być niebezpieczny dla ozdobnych roślin wieloletnich. Kreda zawiera około 50% czystego wapnia. Dolomit ma go nieco mniej, ale dodatkowo zawiera potrzebny roślinom magnez. Jesienią stosuje się dosyć wysokie dawki dolomitu lub kredy ale zawsze należy robić to zgodnie z zaleceniami producenta. Nawozy wapniowe najczęściej mają mało wygodną formę pylistą. W sprzedaży spotkać można już kredę granulowaną, która jest łatwiejsza do rozsypania pod krzewami lub na trawnikach.
Wapnowanie a bioróżnorodność gleby
Wapnowanie gleby ma również istotny wpływ na bioróżnorodność mikroorganizmów glebowych, co jest kluczowe dla zdrowia ekosystemu glebowego. W odpowiednio wapnowanej glebie, gdzie pH jest optymalnie zbalansowane, można zaobserwować większą aktywność mikrobiologiczną. Mikroorganizmy takie jak bakterie i grzyby, które przyczyniają się do rozkładu materii organicznej i udostępnienia składników pokarmowych dla roślin, lepiej funkcjonują w środowisku o odpowiedniej kwasowości. Dzięki temu procesy mineralizacji i humifikacji zachodzą bardziej efektywnie, co przekłada się na lepszą jakość gleby. Wpływa to również na rozwój korzystnych symbioz, takich jak mikoryza, która wspomaga rośliny w pobieraniu wody i składników odżywczych. Dlatego wapnowanie może zdecydowanie przyczynić się do długoterminowej produktywności gleby i zdrowia uprawianych roślin.
