To najrzadszy kolor oczu. Jeśli go masz, należysz do 2 proc. szczęśliwców

2024-08-19 10:09

Kolor oczu to jedna z najbardziej unikalnych cech, które nadają każdemu z nas wyjątkowy wygląd. Choć niektóre odcienie, takie jak brązowy czy niebieski, są powszechnie spotykane, istnieją również barwy niezwykle rzadkie, które występują u zaledwie niewielkiego procenta populacji.

Zielone oczy są najrzadsze

i

Autor: Getty Images

Jaki kolor oczy jest najrzadziej spotykany?

Najrzadszym kolorem oczu na świecie jest zielony. Na całym świecie mają je tylko 2 proc. ludzi. Oprócz zielonego, równie rzadkim kolorem oczu jest szary, który według nowych klasyfikacji jest uznawany za osobny kolor. Oczy o szarym zabarwieniu jedynie 3 proc. populacji światowej. Dla porównania, najczęściej spotykany kolor oczu to brązowy.

Od czego zależy kolor oczu?

Kolor oczu zależy od genetyki, a dokładniej od kombinacji wielu genów, które wpływają na produkcję i dystrybucję pigmentów w tęczówce oka. Dwa główne pigmenty odpowiadające za kolor oczu to:

  • Euelanina: Jest to ciemnobrązowy lub czarny pigment odpowiedzialny za kolor oczu, włosów i skóry. Większa ilość melaniny powoduje, że oczy są ciemniejsze (brązowe), a mniejsza ilość prowadzi do jaśniejszych kolorów (niebieskich, zielonych, szarych).
  • Feomelanina: Jest to żółto-czerwony pigment, który w mniejszych ilościach występuje w oczach i odpowiada za jaśniejsze odcienie, takie jak zielony czy bursztynowy.

Kolor oczu zależy od tego, ile obu rodzajów melaniny znajduje się w przedniej części tęczówki oraz jak jest rozmieszczona. 

Kolor oczu jest dziedziczony od rodziców, a geny odpowiedzialne za tę cechę są złożone. Najważniejszym genem jest OCA2, który wpływa na produkcję melaniny. Jednak inne geny, takie jak HERC2, mogą regulować aktywność genu OCA2.

W przeszłości uważano, że kolor oczu jest dziedziczony w prosty sposób, z dominującymi i recesywnymi genami. Obecnie wiadomo, że dziedziczenie koloru oczu jest bardziej złożone i może obejmować wiele różnych kombinacji genów.

Czy kolor oczu może się zmienić w ciągu życia?

Kolor oczu może się zmienić w ciągu życia, choć nie jest to bardzo powszechne. Zmiany w kolorze oczu mogą być spowodowane różnymi czynnikami.

U niemowląt kolor oczu może się zmieniać w pierwszych latach życia. Wiele dzieci rodzi się z jasnoniebieskimi oczami, które mogą ciemnieć w miarę wzrostu produkcji melaniny w tęczówce. U niektórych osób kolor oczu może się stopniowo zmieniać się na starość, zazwyczaj stając się ciemniejszy. Hormony, zwłaszcza w okresach takich jak ciąża, również mogą czasami wpływać na zmianę odcienia oczu.

Ponadto pewne schorzenia lub urazy oczu mogą wpływać na pigmentację tęczówki, prowadząc do zmiany koloru oczu. Na przykład jaskra i niektóre leki stosowane w jej leczeniu mogą powodować ciemnienie oczu.

Chociaż nie jest to trwała zmiana, kolor oczu może wydawać się inny w zależności od oświetlenia, co może prowadzić do wrażenia zmiany barwy.

Warto jednak pamiętać, że drastyczne lub nagłe zmiany w kolorze oczu powinny być skonsultowane z okulistą, ponieważ mogą sygnalizować problemy zdrowotne.

Czy można mieć oczy w dwóch różnych kolorach?

Tak, można mieć oczy w dwóch różnych kolorach. To zjawisko nazywa się heterochromią. Heterochromia może występować w kilku formach:

  • Heterochromia kompletna. Każde oko ma inny kolor. Na przykład, jedno oko może być niebieskie, a drugie brązowe.
  • Heterochromia sektorowa (częściowa). W jednym oku występują różne kolory. Na przykład, część tęczówki może być niebieska, a reszta brązowa.
  • Centralna heterochromia. Tęczówka ma jeden kolor wokół źrenicy, który przechodzi w inny kolor na obrzeżach.

Heterochromia może być wrodzona, co oznacza, że osoba urodziła się z różnokolorowymi oczami, lub nabyta, co może wynikać z urazu, choroby, czy działania niektórych leków. Wrodzona heterochromia jest zazwyczaj nieszkodliwa i nie wpływa na wzrok. Jednak nagłe zmiany w kolorze oczu mogą wymagać konsultacji z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne problemy zdrowotne.